Μάντης κακών

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς προφήτης με κληρονομικό χάρισμα για να συνειδητοποιήσει ότι η Ελλάδα είναι καπακωμένη χύτρα ταχύτητας που βράζει. Με χαλασμένη βαλβίδα ασφαλείας. Οπότε τέρμα η ελεγχόμενη εκτόνωση και το καθησυχαστικό σφύριγμα. Το καπάκι δεν πρόκειται να αντέξει για πολύ ακόμα. Κι ας ξεγελάει πολλούς αυτή η φαινομενική σιωπή που διανύουμε τον τελευταίο καιρό.

Στο συγγενικό και φιλικό μου περιβάλλον, όλες οι ιστορίες έχουν το ίδιο χρώμα. Μαύρο. Άλλοι χάνουν τη δουλειά τους, άλλοι είναι απλήρωτοι, άλλοι σχεδιάζουν να μεταναστεύσουν στο εξωτερικό, άλλοι έχουν βυθιστεί στην κατάθλιψη, άλλοι είναι τόσο εξοργισμένοι που μπορεί να κάνουν καμιά μαλακία. Σχεδόν όλοι τους χρωστάνε. Κανένας τους δεν “έφαγε”, “χώθηκε” ή “φτιάχτηκε”. Κι αυτούς τους ελάχιστους που ξέρω και υποψιάζομαι ότι τσιμπολόγησαν στη ζούλα κάτι ψίχουλα από το μεγάλο φαγοπότι, τους έχω κόψει την καλημέρα εδώ και καιρό.

Ίσως γιατί με ενοχλούν βαθύτατα οι άνθρωποι που επιμένουν να ζουν σε έναν φανταστικό και καβατζωμένο κόσμο, πιστεύοντας (ή απλά διαδίδοντας) ότι θα περάσει αυτή η κρίση σχετικά ανώδυνα, θα “λογικευτεί” το πόπολο και θα αποδεχτεί τη μοίρα του, και – με λίγες μεταρρυθμίσεις και κάμποση υγιή ανταγωνιστικότητα – σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα θα ορθοποδήσουμε εξαγνισμένοι. Ψυχραιμία χρειάζεται μόνο, πίστη στους θεσμούς και σεβασμός στην εξουσία των σοφών αγορών. Αμήν.

Στοιχηματίζω το δεξί μου αρ@@@δι ότι αυτό είναι το μόνο σενάριο που αποκλείεται να παίξει. Ακόμα κι αν καταλήξουμε σε 5-6 χρόνια να υποδεχόμαστε τον Σαμαρά στο αεροδρόμιο ως απελευθερωτή του έθνους, αυτό που θα έχει μεσολαβήσει θα είναι τρελά άγριο. Όχι επειδή το λέω εγώ, αλλά επειδή δεν έχει υπάρξει ούτε μία περίπτωση στην παγκόσμια ιστορία όπου ένας λαός υπέστη τόσο απότομη υποβάθμιση του βιοτικού του επιπέδου χωρίς να έρθουν τα πάνω-κάτω. Και οι μεγάλες ανατροπές δεν έρχονται ποτέ μέσα σε συνθήκες κοινωνικής νηνεμίας. Είτε μας αρέσει είτε όχι.

Δεν ξέρω αν θα γίνει επανάσταση, χούντα, πόλεμος ή κάτι άλλο εξίσου δραματικό. Μπορεί απλά να γίνει μια γερή εξέγερση κι ένας προσωρινός στρατιωτικός νόμος. Αν και ίσως συμβεί κάτι τελείως διαφορετικό. Δεν έχω ιδέα πόσο θα κρατήσει η αναστάτωση, ούτε ποιος θα βγει νικητής στο τέλος. Το μόνο που ξέρω είναι ότι – δυστυχώς – θα πεινάσουν και θα σκοτωθούν άνθρωποι. Πολλοί θα φύγουν μετανάστες, στερώντας τη χώρα από το καλύτερο δυναμικό της. Το πολίτευμα θα αποσταθεροποιηθεί τελείως, παίρνοντας άλλη μορφή (περισσότερο ή λιγότερο δημοκρατική). Η δε οικονομία θα καταρρεύσει νομοτελειακά. Είτε λόγω χρεών, είτε λόγω διεθνούς νομισματικής-χρηματοπιστωτικής κρίσης, είτε λόγω συρρίκνωσης της εγχώριας αγοράς, είτε λόγω βίαιης ανατροπής του καθεστώτος. Πιθανότατα από κάποιον συνδυασμό των παραπάνω.

Από τη μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, οι κυβερνήσεις και οι συνδαιτημόνες τους έσπειραν απερίσκεπτα θύελλες. Ήρθε η ώρα να θερίσουν τυφώνες. Και όχι, αυτό δεν είναι κάτι που θεωρώ απαραίτητα καλό. Άλλωστε, οι τυφώνες τα δικά μας σπίτια θα σηκώσουν.

Πριν με απαξιώσετε ως ακραίο μηδενιστή και ψευδοπροφήτη, διευκρινίζω για άλλη μια φορά ότι θα προτιμούσα να μην συμβαίνει τίποτα από όλα αυτά, καθώς κι ότι δεν πιστεύω ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει ένας ισχυρός θετικός πόλος για να σηκώσει το βάρος της αλλαγής. Που καλά θα κάνει αυτή τη φορά να έρθει γρήγορα και να είναι ουσιαστική, αλλιώς, ευτυχισμένο το 1950.

Κλείνοντας, θα ήθελα να θυμηθείτε τη Γιουγκοσλαβία. Μέχρι την πτώση του υπαρκτού, ήταν μια χώρα με σχετική ευημερία (σε σύγκριση με τις χώρες στη σοβιετική σφαίρα επιρροής). Και από κοινωνική ειρήνη, νορμάλ (δε μιλάω για εκτοπίσεις αντιφρονούντων, αλλά για εθνοφυλετικές και θρησκευτικές διαμάχες). Μόλις 4-5 χρόνια πριν ξεσπάσει η κόλαση του εμφυλίου πολέμου, κανένας Γιουγκοσλάβος δεν μπορούσε καν να διαννοηθεί ότι όλα όσα θεωρεί δεδομένα στη ζωή του απειλούνται με τόσο ριζική ανατροπή. Κανένας δεν μπορούσε να φανταστεί ότι θα έρθει μια μέρα με ακροβολιστές και βόμβες. Κι όμως, για όποιον ήθελε να δει, τα σημάδια ήταν ορατά.

Άλλες οι συνθήκες βέβαια εδώ, άλλες οι εποχές, και άλλου είδους αναταραχή μας περιμένει. Και για άλλους λόγους. Ελπίζω μόνο να μην αποδειχτεί τόσο βίαιη και καταστροφική. Αν και το καπάκι της χύτρας, όταν εκσφενδονίζεται είναι θανατηφόρο.