Πέμπτη 2 Σεπτεμβρίου 2010

Ζούμε σ' έναν κόσμο (αυτα)πάτης!

Παντού γύρω μας υπάρχουν απάτες. Ζούμε σε ένα κόσμο τεράστιας απάτης. Ζούμε, αναπνέουμε, εργαζόμαστε, οικονομάμε από αυτές. Κάθε μέρα μας εξαπατούν και εξαπατούμε συνανθρώπους μας, αυτούς που μπορούμε φυσικά, τους πιο αδύναμους από εμάς, όπως ακριβώς οι πιο δυνατοί εξαπατούν εμάς. Σε τι διαφέρουμε εμείς από τους μεγαλοαπατεώνες; Εμείς δεν έχουμε το θάρρος, τις γνώσεις ή απλά την ευκαιρία να το κάνουμε. Για αυτό παραμένουμε φτωχομπινέδες και γκρινιάζουμε για τους άλλους που τα κατάφεραν. Μια τεράστια απάτη είναι όλη μας η ζωή. Άλλων λιγότερο και άλλων περισσότερο.

Καταρχάς ζούμε σε ένα κράτος απάτης, φτιαγμένο από απατεώνες που απευθύνεται σε μεγαλοαπατεώνες που δρουν ανεξέλεγκτοι. Οι τράπεζες μας κλέβουν κανονικά και ασύστολα, οι δημόσιες υπηρεσίες και οργανισμοί τα ίδια, οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας οικονομάνε εις βάρος μας. Χρωστάς στο ΤΕΒΕ, στο ΙΚΑ ή στην εφορία και καθυστέρησες να πληρώσεις; Σε φλομώνουν στους τόκους και στα πανωτόκια.

Σου χρωστάνε αυτοί; Σου δίνουν τα χρήματα μετά από χρόνια χωρίς να πληρώσουν τελικά ούτε μισό ευρώ παραπάνω για την καθυστέρηση. Σου πετάνε στα μούτρα ένα "συγνώμη για την καθυστέρηση, συμβαίνουν αυτά τι να κάνουμε" και καθαρίζουν. Και όλα αυτά με τις ευλογίες του Κράτους φυσικά!

Έρχονται αυθαίρετα η ΔΕΗ, ο ΟΤΕ, η ΕΥΔΑΠ, σα μονοπώλια που είναι, και σε χρεώνουν ότι θέλουν, όσα θέλουν, όποτε θέλουν και όταν ζητάς να βρεις το δίκιο σου, σου λένε: "Συμπληρώστε, παρακαλώ την αίτηση νούμερο 4 και θα σας απαντήσουμε γραπτώς". Περνάν δυο χρόνια, απάντηση καμιά και ανακαλύπτεις ότι κανείς δεν έχει πραγματικά ασχοληθεί με το αίτημα σου.

Κάνεις τη βόλτα σου ήρεμος, ωραίος, κεφάτος, χαλαρός και ξέγνοιαστος στην παραλία με το αυτοκινητάκι σου. Πέφτεις μέσα σε έναν τεράστιο κρατήρα που δημιουργήθηκε από την προπέρσινη γιορτή και δεν έχει επισκευαστεί ακόμα και για την οποία φυσικά δε φρόντισε κανείς να σε ενημερώσει με μια προειδοποιητική έστω πινακίδα. Σακατεύεις το κακόμοιρο το αυτοκίνητο σου και τα νεύρα σου αλλά όταν ζητάς αποζημίωση από το Δήμο (όπως έχεις εξάλλου το δικαίωμα) διαπιστώνεις πως δεν υπάρχει κανείς αρμόδιος υπάλληλος για να βρει το δίκιο σου. 

Μετά την 45η προσπάθεια αποφασίζεις πλέον να τα παρατήσεις και να μην ξανασχοληθείς με το θέμα.

Πληρώνεις τόσα χρόνια διόδια για να σου φτιάξουν δρόμους και ακόμα δρόμους δεν είδες!

Πληρώνεις 1 ευρώ την αμόλυβδη και ανακαλύπτεις ότι τα 65 λεπτά είναι φόροι και τέλη. Αμέσως μετά ακούς στο ραδιόφωνο τον Υπουργό να δηλώνει "ότι δυστυχώς η Κυβέρνηση κάνει φιλότιμες προσπάθειες να μειωθεί η τιμή της βενζίνης αλλά αυτό είναι ανέφικτο λόγω της διεθνούς ανόδου της τιμής του πετρέλαιου" (Σώπα; Ναιαιαιαιαι; Δεν το πιστεύω)!

Διαφήμιση στην τηλεόραση των Bodyline. Βλέπει τη μοντέλα με τα υπέροχα πόδια η κυρία Καίτη των 180 κιλών και σπεύδει στο τηλέφωνο να τηλεφωνήσει αμέσως τώρα για να αδυνατίσει τρώγοντας ότι θέλει, όσο θέλει μόνο με 25 ευρώ το μήνα. Η αλήθεια είναι ότι αν δεν κόψεις τη μασαμπούκα αγαπητή μου το προγούλι δεν πέφτει. Α! Και που είσαι! Ότι και να κάνεις Σκλεναρίκοβα δεν πρόκειται να γίνεις. Φυσικά αυτή την αλήθεια δεν πρόκειται να την πει κανείς στην αγαπητή κυρία Καίτη γιατί αν το κάνει θα χάσει λεφτά.

Πας στο ξενοδοχείο να γ……….εις και βλέπεις μετά τον κώλο της δικιάς σου στο ίντερνετ στο site που μπήκες για να βρεις καινούργιες περιπέτειες "Ρε, συ αυτός ο κώλος κάτι μου θυμίζει" αναρωτιέσαι και φρικάρεις όταν ανακαλύπτεις την αλήθεια, όχι τόσο για την ξεφτίλα του θέματος όσο γιατί δε βρέθηκε κανείς να σε ρωτήσει τι χρωστάει για το θέαμα. Καλά να ξεφτιλίζεσαι αλλά να ξεφτιλίζεσαι τσάμπα δε λέει. Να έβγαζες τουλάχιστον κάτι από την ξεφτίλα, πάει στα κομμάτια.

Ψαρεύεις μια π.....α, την πας στο ξενοδοχείο και την ώρα που βρίσκεσαι στην τουαλέτα για να ξαλαφρώσεις αυτή σου ξαλαφρώνει το πορτοφόλι. Στο τέλος της βραδιάς σε αφήνει να πληρώσεις και το λογαριασμό.

Πας στην Τράπεζα να ανοίξεις λογαριασμό και να ακουμπήσεις τα ωραία σου λεφτάκια και σε χρεώνουν 15 ευρώ τραπεζικά έξοδα.

Βγαίνεις με την παρέα σου να φάτε ψάρι. Παραγγέλνεις φρέσκο ψάρι ελληνικό, σου φέρνουν περσινό Βραζιλίας. Εννοείται πως όταν έρθει ο λογαριασμός το πληρώνεις για φρέσκο.

Στέλνεις τον υπάλληλο στην Εφορία να σου πληρώσει τα τέλη κυκλοφορίας. Σε παίρνει τηλέφωνο να σου πει ότι θα αργήσει γιατί έχει πολύ ουρά στο ταμείο και εσύ φεύγοντας τον πετυχαίνεις να πίνει καφέ στο Μπουρνάζι με το Μήτσο που ήταν μαζί στο γήπεδο την Κυριακή.

Όλη μας η ζωή στηρίζεται στην απατεωνιά, το ψέμα και την κλεψιά. Δε θα μπορούσαμε να επιβιώσουμε αλλιώς. Το αφεντικό σου σε κλέβει, η γυναίκα σου σε κλέβει, τα παιδιά σου είναι ακόμα μικρά για να σε κλέψουν αλλά πολύ θα το ήθελαν. Εσύ με τη σειρά σου κλέβεις στο ζύγι, κλέβεις στο μέτρημα, κλέβεις όσο και από όπου μπορείς. Κλέβεις από το διπλανό οικόπεδο του γείτονα για να μεγαλώσεις το δικό σου, γκρινιάζεις για τους άλλους που σε κλέβουν και η ζωή τραβά την ανηφόρα.

Έτσι είναι! Και μη σας κακοφαίνεται! Μήπως εμείς στην καθημερινότητα μας είμαστε καλύτεροι;
Κλέβουμε το Κράτος, τους πελάτες που έρχονται στο μαγαζί μας να ψωνίσουν, το ψωμί των πεινασμένων της Γης. Δε χτυπάμε εισιτήριο στα μέσα μεταφοράς, δεν κόβουμε αποδείξεις.
Ονειρευόμαστε να τα κονομήσουμε σκαρώνοντας το "μεγάλο κόλπο", μια μικρή ή μεγαλύτερη κομπίνα για να πιάσουμε την καλή και να βγούμε επιτέλους από τη μιζέρια της άχαρης ζωής μας.

Πόσες φορές δεν κρατήσαμε τα παραπάνω ρέστα που μας έδωσε κατά λάθος η υπάλληλος στο ταμείο;

Πόσες φορές δε χωθήκαμε μπροστά κλέβοντας τη σειρά του διπλανού μας για να εξυπηρετηθούμε πρώτοι στον γκισέ;

Πόσες φορές δε βάλαμε μέσο για να πάρουμε μια καλή θεσούλα στο δημόσιο, μια καλύτερη μετάθεση στο στρατό ή πόσες πάλι δε "γλύψαμε" τον προϊστάμενο για να μας δώσει την καλύτερη άδεια, τη λιγότερη δουλειά, την πιο εύκολη υπηρεσία;

Ξεκινάμε να χτίσουμε ένα σπίτι 50 τμ και κλέψε λίγο από εδώ, λάδωσε λίγο από εκεί σταματάμε τελικά στα 80 χωρίς τα μπαλκόνια και τους ημιυπαίθριους χώρους. Παρόλα αυτά φροντίζουμε να ειδοποιήσουμε την αστυνομία όταν διαπιστώσουμε ότι ο γείτονας έβαλε δυο τούβλα στο δικό του σπίτι χωρίς να βγάλει την απαραίτητη άδεια από την Πολεοδομία.

Ξοδεύουμε εκατομμύρια κάθε Παρασκευοσάββατο στα μπουζούκια αλλά κάνουμε παζάρια στον μπακάλη της γειτονιάς και παραπονιόμαστε για την ακρίβεια. Βλέπεις με το 1 κιλό μήλα που αγοράσαμε από τον μπακάλη δεν κάνουμε μόστρα όπως με τα 10 πανεράκια γαρίφαλα που σκορπίσαμε στο Μάκη. Α ρε Έλληνα με τα ωραία σου!!!

Ψωνίζεις από τα Κινέζικα για να κάνεις οικονομία και να έχεις να ξοδέψεις στο σκυλάδικο το Σάββατο, αλλά ταυτόχρονα κατηγορείς τους Κινέζους ότι έχουν καταστρέψει την αγορά παρόλο που είναι οι μοναδικοί που πουλάνε σε τιμές που μπορείς να αντέξεις.

Έχεις μαγαζί, πουλάς Κινέζικα προϊόντα σε τιμές Γερμανίας και κατηγορείς τους Κινέζους γιατί πουλάνε ακριβώς τα ίδια κινέζικα με σένα σε τιμές Κίνας. Σε ενοχλεί βλέπεις που δεν μπορείς πια να οικονομάς σε βάρος του Έλληνα καταναλωτή το ίδιο άνετα όπως πρώτα που έβγαζες κέρδος 200%.

Άπειρα ακόμα τέτοια παραδείγματα θα μπορούσα να αναφέρω από την καθημερινότητα μας αλλά δε νομίζω πως έχει νόημα να συνεχίσω. Για αυτό λέω να σταματήσω εδώ. Για αυτό σου λέω μην την ψάχνεις, ζούμε σε έναν κόσμο αυταπάτης!

Σκανδαλοθηρία & Σκανδαλομανία

Η σκανδαλοθηρία δεν είναι κάτι κατ’ ανάγκη κακό - ανήθικο όταν στοχεύει στην αποκάλυψη της αλήθειας. Μερικές φορές είναι καλύτερη από την «tell the truth and run» μέθοδο. Φροντίζει η αλήθεια να αναζητηθεί από τους ίδιους τους αφορώντες έμμεσα και δεν την χρησιμοποιεί σαν πυροβολισμό και όποιον πετύχει. Εξάλλου στην μέθοδο «tell the truth and run» η πιο πιθανή αντίδραση είναι να σου πει ο άλλος το τρανό και αφοπλιστικό: «Εσύ γιατί ανακατεύεσαι;». Στην υγιή σκανδαλοθηρία όμως η αλήθεια γενικά είναι μια πίτα που αφορά όλους και αυτό εξαγνίζει τρόπον τινά τον χειριστή της. Το μόνο ζητούμενο είναι ο χειριστής της να κινείται εντέχνως και όχι μέμφοντας, κάτι που προϋποθέτει την ύπαρξη πολλών ταλέντων του όπως για παράδειγμα την εγκράτεια, τη μεθοδολογία, την οργάνωση, την εμμεσότητα του λόγου, την ευγλωττία, την ζωγραφική και άλλα.

Και η υγιής σκανδαλοθηρία όμως πρέπει να κινείται μέσα σε ορισμένες συντεταγμένες όπως για παράδειγμα τον σεβασμό στην προσωπική ζωή του άλλου, την διακριτικότητα, το τακτ της αξιοπρέπειας και της αριστοκρατικής ευγένειας κλπ. και να απαντά πριν κουνηθεί και λικνιστεί στο μεγάλο ερώτημα: Κατά πόσο ο άλλος θέλει, ζήτησε ή χρειάζεται την αλήθεια αυτή και τι συνέπειες θα έχει η αποκάλυψη της για τον αφορώντα, για τους τρίτους, για εμένα; Αυτό προϋποθέτει ότι ο χειριστής της κατέχει καλά τη δύσκολη τέχνη αλλά και την εμπειρία και δεν έρπεται τρυπώνοντας σαν σκουλήκι μέσα στις ζωές των άλλων και στα κοινωνικά και άλλα δρώμενα.
Περίεργο γιατί για να κατέχει κάποιος με βεβαιότητα κάτι που αφορά μεν όλους αλλά φυλάγεται από άλλους πρέπει να έχει μακρύ ποδάρι ή ξεχειλωμένες πηγές. Δυσκολότερη καθιστά την «τέχνη» αυτή το γεγονός ότι η αλήθεια πολλές φορές είναι σαν την ....(γκουχ γκουχ) καρδιά μας, όλοι έχουμε από μία και την έχουμε κρυμμένη. Από πού να αρπαχτεί κανείς; Συχνά μπερδεύεται με τη ρουφιανιά αλλά η τελευταία είναι κάτι εντελώς διαφορετικό που δεν θα μας απασχολήσει.

Όταν η σκανδαλοθηρία γίνεται σκανδαλομανία όμως, στηριζόμενη σε ψεύδη και υπερβολές που σκοπό έχουν απλά να δημιουργήσουν σαματά και ένταση και ανησυχία αποτελεί μεγάλο πρόβλημα που πολλοί το χαρακτήρισαν «κιτρινισμό», χαρακτηρισμός που δεν θεωρώ ότι είναι αρκετός για να καλύψει τις συνέπειες του. Ο χειριστής της αντιμετωπίζει συνήθως ή καταλήγει να αντιμετωπίζει σωρεία ψυχολογικών προβλημάτων κι αυτό θα μπορούσε να του αναγνωριστεί ως άλλοθι. Ο σκανδαλομανής έχει σκοπό να προκαλέσει κακό και συνήθως το καταφέρνει γιατί σπάνια οι δέκτες της λασπολογίας του αντέχουν να μην αντιδράσουν περιφρουρώντας την ψυχική και τελικά σωματική τους υγεία. Ο σκανδαλομανής ασχολείται με θέματα που δεν τον αφορούν και αναρωτιέται κανείς με ποια ευκαιρία του προκάλεσαν το ενδιαφέρον, την περιέργεια ή άλλο, ενώ στους υπόλοιπους όχι ή το αναμενόμενο θα ήταν όχι. Όταν δημιουργήσει τον επιδιωκόμενο σαματά νιώθει κάποιου είδους ηδονή και εντείνει το έργο του επινοώντας περισσότερα σενάρια, είναι δε ο λόγος που τελικά αντικαθιστά το σεξ με την «δουλειά». Έχει καλπάζουσα φαντασία που πολλές φορές οδηγεί στο παράλογο το οποίο δεν γίνεται αντιληπτό στον ίδιο.
Ο σκανδαλομανής είναι συνήθως παράλληλα τρομερός stalker και συκοφάντης με ό,τι αυτό μπορεί να συνεπάγεται όσο αφορά στη νομική του αντιμετώπιση αν κανένας φουκαράς καταλήξει σε αυτού του είδους την αντιμετώπιση. Όλες αυτές οι προβληματικές επεκτάσεις της συμπεριφοράς του περιλαμβανομένου του στρουθοκαμηλισμού, της υπερβολής κλπ ανάγονται σε σύνδρομο. «Το σύνδρομο του μακρύ λαιμού».
Ο σκανδαλομανής μπορεί να είναι ένα άτομο λεπτό-ξερακιανό παράλληλα κουτσομπόλικο με μπιρμπιλωτά μάτια και γενικά αδρά χαρακτηριστικά προσώπου. Με ιδιαίτερη έμφαση στα χείλη τα οποία είναι εξαιρετικά ευλύγιστα και γρηγοροκίνητα. Η γλώσσα του είναι μεγάλη και συνήθως αφυδατωμένη. Έχει λεπτή λεκάνη και πεταχτό κwλο. Μακριά άκρα και νύχια μεγάλα. Μπορεί όμως να είναι και μια πλατύκωλη γυναίκα του καναπέ, άσπρη, παχουλή και άτριχη με πράσινα μάτια και γυαλιά που την λένε Κατερίνα, έχει εθισμό στις τηλενουβέλες και το ακουστικό του τηλεφώνου, ενώ βγαίνει από το σπίτι μόνο για να πάει στον μπακάλη και να πιει καφέ με μερικές νέες στη γειτονιά γειτόνισσες.

Στο ίντερνετ επίσης μπορούν να μεταφερθούν ατόφια τα πιο πάνω σχήματα με τη μόνη διαφορά ότι θα αφορούν προσωπικότητες, καταστάσεις, γεγονότα που έχουν να κάνουν με συγκεκριμένο κύκλο netizens. Και βέβαια το ότι ο σκανδαλομανής εκεί ξεσπαθώνει κανονικά εκμεταλλευόμενος την (μερική- επιφανειακή) ανωνυμία, την ευκολία του γραπτού λόγου και τους αντίστοιχους πνευματικούς μηχανισμούς που ξετυλίγει, το γεγονός ότι δεν έχει τον άλλο απέναντι του - απουσιάζει η γλώσσα του σώματος, το γεγονός της ασύγχρονης επαφής και άλλα επικοινωνιακά καλά ή κακά. Επίσης το ότι η φαντασία χρειάζεται να λειτουργεί σε μεγαλύτερο βαθμό λόγω της ελλιπούς συμμετοχής των αισθήσεων στην σύλληψη των ερεθισμάτων του θύματος, να δίνει σχεδόν ρεσιτάλ.
Ο ιντερνετόβιος σκανδαλομανής είναι πιο ακίνδυνος, η συμπεριφορά του μπορεί να οδηγήσει ευκολότερα και γρηγορότερα σε κάτι κωμικό ώστε το θύμα, επίσης απολαμβάνοντας τα ίδια πιο πάνω νετεπικοινωνιακά καλά / καλά να έχει πολλές ή περισσότερες ευκαιρίες να μετριάσει έως να αποκρούσει την επίδραση τους σκανδαλομανίας στη ψυχική και σωματική του υγεία.
Κλείνοντας:
Τι μπορείτε να κάνετε όταν πέσετε θύμα σκανδαλοθηρίας;
1. Αποκαλύψτε την αλήθεια μόνοι σας πριν από άλλους - Χρησιμοποίησε εσύ τη μέθοδο «tell the truth and run away».
2. Περιμένετε να την αποκαλύψει άλλος για εσάς και υποστείτε τις συνέπειες όποιες κι αν είναι, μετά δώστε χρόνο να ξεχαστεί το θέμα.
3. Τρέξτε μακριά, εξαφανιστείτε, μεταναστεύστε, μεταμφιεστείτε, αλλάξτε όνομα κλπ.
4. Κλείστε τα μάτια και τα αφτιά (και το στόμα) και κάντε την πάπια.
Τι μπορείτε να κάνετε όταν πέσετε θύμα ενός σκανδαλομανή;
1. Βεβαιωθείτε ότι τα έχετε καλά με τον εαυτό σας και μην του δίνετε σημασία μέχρι να βαρεθεί.
2. Εναλλακτικά και αν σας αρέσουν τα παιχνίδια αφήστε τον να αποκαλύψει τις νενομισμένες αλήθειες του και απολαύστε το ή συμφωνήστε μαζί του ό,τι κι αν είναι, γιατί του τρελού πρέπει να του λέμε πάντα «ναι» και περιμένετε να δείτε πού θα οδηγήσει η φαντασία του ελπίζοντας ότι θα έχετε την ευκαιρία να ανακαλύψετε και/ή να δημιουργήσετε νέα ανέκδοτα.
3. Γίνετε κι εσείς σκανδαλομανής
4. Ειδοποιείστε τον μπόγια
5. Σκοτώστε τον ή κόψετε του τη γλώσσα και τα χέρια ή βάψτε τον κίτρινο.
6. Παλέψτε τον με την αλήθεια σας αν έχετε τις αντοχές παρόλο που κάτι τέτοιο δεν θα είχε αποτέλεσμα.

Η αβάσταχτη ελαφρότητα της παρωπίδας

Υπάρχει ένα είδος παράνοιας στον ανθρώπινο τρόπο σκέψης. Ο άνθρωπος που σκέφτεται λίγο, τείνει να βρίσκει τον πιο εύκολο και απλό δίαυλο συλλογιστικής αλληλουχίας, προκειμένου να καταλήξει σε ένα συμπέρασμα που προφανώς βολεύει αυτού του είδους τη συλλογιστική. Ας τον ονομάσουμε αυτόν, ελαφρόμυαλο. Ταυτόχρονα, ο άνθρωπος που σκέφτεται πολύ, τείνει να «γαντζώνεται» από απόλυτες αλήθειες, για τον απλό λόγο ότι η δίψα για γνώση χρειάζεται κάποια στιγμή και ένα ποτήρι νερό. Προσωρινά μεν, αλλά για ένα αρκετό διάστημα, ώστε να τον κάνουν απόλυτο στις απόψεις του, και ενδεχομένως το ίδιο ανόητο με τον πρώτο. Ας τον ονομάσουμε αυτόν «βαρύμυαλο».

Αντίστοιχα παραδείγματα:

Ελαφρόμυαλος: Ένα παραδοσιακό στέλεχος συγκεκριμένου πολιτικού χώρου, έχει μία αδιαμφισβήτητη αντίληψη για τη δομή της κοινωνίας. Υπάρχει το Κεφάλαιο, και υπάρχει ο εργάτης. Τέλος. Κάπου σε μία μυστική αίθουσα συσκέψεων, σε ένα κτίριο στην οδό Κέντρου Αποφάσεων και Σκοτεινού Συμφέροντος γωνία, υπάρχουν οι τραπεζίτες που κάθε μέρα συσκέπτονται και αποφασίζουν πως θα πατήσουν πάνω σε περισσότερα πτώματα για να βγάλουν περισσότερα λεφτά. Αυτοί δίνουν εντολές και παχυλά πακέτα δωροδοκίας σε πολιτικούς που διαχειρίζονται την εκάστοτε εξουσία σε κάθε χώρα, και οι οποίοι με τη σειρά τους καταπιέζουν ακόμα περισσότερο τον τίμιο, δίκαιο, και φτωχό εργάτη. Πάνω σε αυτή την απλουστευμένη ιεραρχία στηρίζεται ένα τεράστιο οικοδόμημα ιδεολογίας και αντίληψης για την πραγματικότητα της κοινωνικής δομής, που ρυθμίζει την καθημερινότητα, τις πράξεις, τις ιδέες και τις ενέργειες αυτού του ανθρώπου με τη συγκεκριμένη κοσμοθεωρία. Δεν υπάρχει λόγος για περαιτέρω σκέψη αφού αυτή η απλότητα αρκεί για να εξηγεί τα πάντα ανά πάσα στιγμή.

Βαρύμυαλος: Ένας οικονομολόγος, με σοβαρές σπουδές αλλά και σημαντική ακαδημαϊκή έρευνα έχει διαβάσει σχεδόν τα πάντα πάνω σε οικονομικές θεωρίες, έχει εργαστεί σε αντίστοιχα πόστα και έχει σχηματίσει την ακριβή εικόνα της ιδανικής οικονομίας που θα επιφέρει μία απόλυτη κοινωνία ευημερίας. Φτιάχνει ένα λεπτομερές μοντέλο με συγκεκριμένα αυστηρά χρονικά στάδια, στο τέλος των οποίων θα επιτευχθεί το θεμιτό αποτέλεσμα. Το μοντέλο εφαρμόζεται στην οικονομία μιας χώρας, αλλά με μία απόκλιση από το πρώτο κιόλας στάδιο, λόγω έκτακτων καιρικών συνθηκών που καταστρέφουν την εγχώρια παραγωγή κάποιου προϊόντος-κλειδιού. Ο οικονομολόγος συνεχίζει να εμμένει στο μοντέλο του, θεωρώντας ότι μία-δυο ημέρες κακοκαιρίας δεν αρκούν για να επηρεάσουν ιδιαίτερα μία τόσο συγκροτημένη και λεπτομερή θεωρία, έχοντας όμως ήδη μία οικονομία που έχει ξεφύγει από τους αρχικούς επιθυμητούς δείκτες όπως αυτοί είχαν εκτιμηθεί στο όλο μοντέλο. Όσο πιο πολύ εμμένει στο αρχικό μοντέλο χωρίς τις απαραίτητες αναθεωρήσεις, τόσο η οικονομία αποκλίνει από το μοντέλο, οδηγώντας τελικά τη χώρα σε χρεοκοπία.

Τα δύο αυτά, ελαφρώς τραβηγμένα, παραδείγματα ανθρώπων υπάρχουν παντού, σε διάφορα κοινωνικά στρώματα αλλά και σε θέσεις ευθύνης και επιρροής. Η εμμονή, τόσο του ελαφρόμυαλου, όσο και του βαρύμυαλου σε μία μονόπλευρη και μονοδιάστατη θεώρηση των πραγμάτων, καθιστά και τους δύο «ξερόλες». Η ανοησία του ξερόλα, δεν έγκειται τόσο στον υψηλό ή χαμηλό δείκτη νοημοσύνης του, όσο στην στρεβλή αντίληψη που έχει για την πραγματικότητα. Μία πραγματικότητα που δεν είναι ένα νούμερο ή μία συγκεκριμένη κατάσταση, αλλά ένα δυναμικό και σύνθετο φαινόμενο που ανά πάσα στιγμή περιλαμβάνει μία σειρά από διαφορετικούς παράγοντες και μεταβάλλεται.

Η άρνηση του ξερόλα να αντιμετωπίσει ένα σύνθετο κοινωνικό και οικονομικό φαινόμενο ως έχει, δηλαδή ως σύνθετο, του δημιουργεί μία απλουστευμένη αντίληψη της πραγματικότητας. Αυτό δεν είναι απαραίτητα κακό, δεδομένου ότι η απλοποίηση είναι ένα εξελικτικό πλεονέκτημα για τον ανθρώπινο εγκέφαλο που τον βοηθάει στις καθημερινές λειτουργίες του. Όταν όμως η αντίληψη της πραγματικότητας αφορά ιδεολογίες και απόψεις, βάσει των οποίων αυτοί οι άνθρωποι πορεύονται, ενεργούν, δημιουργούν και αντιδρούν, η σημασία της κατανόησης των σύνθετων φαινομένων αποκτά μεγαλύτερη βαρύτητα, αφού οι πράξεις αυτών επηρεάζουν και την υπόλοιπη κοινωνία.

Γενικεύοντας, ισοπεδώνοντας και ακολουθώντας αυστηρές πολιτικές ή ιδεολογικές γραμμές και δόγματα, έχεις μία πολύ μεγάλη πιθανότητα είτε να καταλήξεις να λες ανοησίες, είτε να παραλογίζεσαι σε μεγάλο βαθμό, χωρίς να το καταλαβαίνεις. Ο δογματισμός της θρησκείας αποδεικνύει περίτρανα αυτή την υπόθεση. Και φυσικά όλοι έχουμε δικαίωμα στην ανοησία αραιά και που, αλλά η επαναλαμβανόμενη ανοησία, ειδικά με πράξεις που έχουν αρνητικές επιδράσεις στην υπόλοιπη κοινωνία, δεν βοηθάει προς οποιαδήποτε κατεύθυνση.

Όταν έχουμε να κάνουμε με ανθρώπινες συμπεριφορές, όπως η πολιτική, η οικονομία, οι κάθε είδους σχέσεις, κλπ, δεν μπορούμε να προσάπτουμε σε αυτές αξιώματα και νόμους που έχουν την ακρίβεια και την αλήθεια των φυσικών μεγεθών και φαινομένων. Σε αντίθεση με τη νομοτέλεια του σύμπαντος, στην ανθρώπινη συμπεριφορά, πόσο μάλλον την κοινωνική και οικονομική, η αλήθεια αρκετές φορές είτε βρίσκεται κάπου στη μέση, είτε απλά τείνει να πλησιάζει προς κάποια τιμή, χωρίς όμως να την «αγγίζει».

Η τελευταία περίοδος, δυστυχώς έχει κατακλυστεί από ελαφρόμυαλους και βαρύμυαλους. Μία συνεχής βοή απόψεων και πράξεων που αντί να οδηγούν προς κάποια θετική κατεύθυνση, καταφέρνουν και επικαλύπτουν συνεχώς την οποιαδήποτε φωνή λογικής ή ορθής παρατήρησης και ανάλυσης των γεγονότων και κοινωνικών φαινομένων. Αν μάλιστα αυτό συνδυαστεί με το γεγονός ότι γενικότερα φωνάζουμε ως λαός αντί να μιλάμε, τελικά δημιουργείται ένα υπέροχο κοκτέιλ ανούσιας και αντιπαραγωγικής κακοφωνίας, διάχυτο σε ολόκληρη την κοινωνία, την οικονομία και τον πολιτικό χώρο.

Εκεί έγκειται για παράδειγμα η ασυνεννοησία, αλλά και το χάσιμο του νοήματος στη λεγόμενη μετά-ΔΝΤ εποχή, όπου η μισή κοινωνία θεωρεί ότι το βήμα πριν τη χρεοκοπία είναι πλασματικό και ότι δεν υπήρχε λόγος να ληφθούν μέτρα, ενώ η άλλη μισή κάθεται και αυτομαστιγώνεται μέχρι εξόντωσης επειδή «φταίμε όλοι». Διάσπαρτοι ελαφρόμυαλοι και βαρύμυαλοι και στις δύο περιπτώσεις, δεν κάνουν τίποτα άλλο από το να αναλύουν την πραγματικότητα όπως βολεύει το ιδεολογικό τους μοντέλο, αρνούμενοι να προσεγγίσουν την κατάσταση με πιο σύνθετο τρόπο ώστε να την τοποθετήσουν κάπου ανάμεσα σε αυτά τα δύο άκρα. Και τελικά, αντί ως κοινωνία να θέτουμε πιο ουσιαστικά ερωτήματα, όπως «Ωραία, και τώρα πώς συνεχίζουμε;», αναλωνόμαστε στο αν η χώρα είναι όντως ένα βήμα πριν τη χρεοκοπία ή όχι, και αν κάποιοι μας εξαπάτησαν ή όχι.

Συνήθως, άνθρωποι που «κατέχουν την αλήθεια», ή «που ξέρουν ακριβώς τι συμβαίνει», ή που «δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους», ή που σε μία απλή ερώτηση απαντάνε με ένα copy-paste ενός μανιφέστου, είναι αυτοί που, είτε δεν γνωρίζουν την τύφλα τους, είτε γνωρίζουν πολύ καλά ένα θέμα, αλλά όχι απαραίτητα αυτό στο οποίο καλούνται να πάρουν θέση. Αντιθέτως, άνθρωποι που ξεκινάνε τις προτάσεις τους με φράσεις όπως: «Θεωρώ ότι…», ή «Προσωπική μου άποψη είναι…», ή «Ενδεχομένως…», δηλώνουν εμφανώς την υποκειμενικότητα της αντίληψής τους, άρα είναι πιθανότερο να προσεγγίζουν την αντικειμενικότητα της πραγματικότητας με πολύ καλύτερο και βαθύτερο τρόπο.

Κάπως έτσι ξεκαθαρίζει και η διαφορά αξιοπιστίας μεταξύ κάποιου που έχει σφαιρικότερες απόψεις και ανησυχίες, και ενός που «ξέρει ακριβώς» πως έχει η πραγματικότητα.