Το μεγάλο κανόνι

Ο Θανάσης Βέγγος στα τέλη της δεκαετίας του 1970 με αρχές 1980, ενσαρκώνει τέλεια τον ταλαίπωρο αλλά τίμιο Έλληνα μεροκαματιάρη, τον μικρό επαγγελματία, τον δημόσιο υπάλληλο. Αυτόν που κάνει 3 και 4 δουλειές για να τα βγάλει πέρα, τον καφετζή που του έχει βγει η μέση, τον κατά συνθήκη μασέρ, τον δημόσιο υπάλληλο των κυριολεκτικά 3.60 δρχ, τον σύζυγο που η γυναίκα του μολύνει τα πνευμόνια της στα κλωστήρια για να μπορούν να νοικιάζουν μαζί ένα σπίτι.

Αν πίστευα ότι υπάρχει ελπίδα να μην επιστρέψουμε στην δεκαετία του 1970 θα έκανα το κορόιδο και δεν θα έγραφα τίποτα.

Όμως το μεγάλο κανόνι είναι πλέον αναπόφευκτο, η παράταση χρόνου ζωής που μας έχει δοθεί, μας δόθηκε για να προλάβουν οι πλούσιοι επενδυτές, οι τραπεζίτες του εξωτερικού και κάποιες μεγάλες επιχειρήσεις και πολυεθνικές, να μαζέψουν τα ασυμμάζευτα τους ή τέλος πάντων ότι μπορούν από τις χασούρες τους και τις επενδύσεις τους στη χώρα μας. Την ίδια ώρα ο ελληνικός λαός κοιμάται τον ύπνο του δικαίου κάτω από νανουρίσματα του τύπου: "αποφύγαμε την χρεοκοπία", "τα δύσκολα πέρασαν", "η Ελλάδα έπιασε τον πρώτο της στόχο", και άλλα σχετικά που με περίσσιο θράσος αναπαράγουν χωρίς ντροπή τα ΜΜΕ. Όλα αυτά είναι μόνο για να κερδίσουν χρόνο οι επιβάτες της πρώτης θέσης, να φορέσουν τα σωσίβια και να μπουν στις βάρκες την ώρα που η πλέμπα βυθίζεται μαζί με το καράβι που όλοι οι άλλοι εγκαταλείπουν.

Η κατάσταση εξελίσσεται πολύ χειρότερα από ότι και εγώ ακόμη πίστευα όταν με έλεγαν υπερβολικά απαισιόδοξο.

Με την ανεργία να στοχεύει στο 20%+, τα σπρέντς ήδη στις 900 μονάδες, την ανάπτυξη να γκρεμίζεται σαν χάρτινος πύργος, τα μαγαζιά και τους επαγγελματίες να κλείνουν μαζικά, τις ακάλυπτες επιταγές σε δυσθεώρητα ύψη, τους έμμεσους φόρους του φτωχού να αυξάνονται χωρίς έλεος, τις μειώσεις μισθών να διαδέχονται χωρίς ντροπή η μια την άλλη, με την οικοδομική δραστηριότητα στο μηδέν, τις πωλήσεις στο -75% και τους καταναλωτές φοβισμένους να τρέμουν σαν ψάρια, τι μπορεί να πιστεύει κάποιος ότι θα είναι η συνέχεια;; Χρειάζεστε κάποια Goldman Sachs να εκτιμήσει τις προοπτικές σας;;

Το ΔΝΤ ασχολείται με θέματα του τύπου πόσο πρέπει να είναι το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος για να μπορέσουν να κάνουν επενδύσεις οι φίλοι τους. Και γι' αυτό ετοιμάζει η ΔΕΗ νέες αυξήσεις τις τάξεως του 50%, ώστε να μπορέσουν να αποσβέσουν πιο σύντομα κάποιοι τις επενδύσεις που θα κάνουν στην ηλεκτρική ενέργεια.

Με τα spreads στις 900 περίπου μονάδες φαίνεται ότι είναι ξεκάθαρο πόσο επιτυχές ήταν το έργο της κυβέρνησης και πόσο έπιασαν τόπο οι θυσίες. Τόσο τόπο που πρέπει να γίνουν ακόμη περισσότερες και πιο μεγάλες. Μέχρι να αναστενάξει και ο τελευταίος.

Σε λίγα χρόνια, ο πραγματικός μισθός σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, λόγω των αθροιστικών μειώσεων και των φόρων, θα είναι, με έτος βάσης το 2007, κατά 50%+ μικρότερος. Και αυτό στην καλύτερη περίπτωση, αφού στην χειρότερη απλά θα έχουμε γίνει μια νέα βαλκανική εκδοχή της Βορείου Κορέας.

Εγώ δεν κριτικάρω κανένα σε αυτό το ποστ, ούτε λέω ποιοι είναι και ποιοι δεν είναι υπεύθυνοι. Προσπαθώ μόνο να προεκτείνω την ευθεία γραμμή που βλέπω στο μέλλον. Επίσης θα μου πει κάποιος εγώ τι προτείνω, ας υποθέσουμε ότι σε αυτό το ποστ δεν προτείνω τίποτα, απλά βλέπω την πραγματικότητα μπροστά μου και την περιγράφω. Απλά λέω αυτό που βλέπω.

Το αν πηγαίνεις προς τα πάνω ή προς τα κάτω σαν κοινωνία-οικονομία δεν φαίνεται πάντοτε εύκολα. Και τα νούμερα είναι κυρίως για τους ανόητους, ιδίως για τους κατ' επάγγελμα οικονομολόγους. Μπορεί να έχεις αποκτήσει καινούργιο σπίτι αλλά να το χρωστάς, να έχεις δουλειά αλλά να σε απολύσουν, να αυξάνεται το εισόδημά σου και το ΑΕΠ αλλά μόνο επειδή το κράτος μοιράζει ανύπαρκτα χρήματα φτιάχνοντας χάρτινους πύργους και πιστωτικές πυραμίδες. Μπορεί το παιδί σου να σπούδασε αλλά η κοινωνική του θέση να είναι πιο κάτω από αυτή που είχες εσύ ή οι γονείς σου πριν 40 χρόνια, μπορεί κανείς να μην πεινάει αλλά ο αριθμός των ψυχικών ασθενειών να πιάνουν νέα ρεκόρ. Μπορεί ο τρίτος κόσμος να μειώνει την φτώχεια του αλλά ποιος ξέρει πώς θα πληρώσει την καταστροφή των φυσικών πόρων στο πολύ άμεσο μέλλον.

Μπορεί ο κομμουνισμός να κατέρρευσε αλλά και το δίδυμο αδερφάκι του ο καπιταλισμός να εξάντλησε επίσης τα καύσιμά του και να πνέει τα λοίσθια.

Αυτά όλα δεν σημαίνουν ότι δεν θα επιβιώσουμε, ή ότι θα πεθάνουμε. Ακόμη και στην κατοχή την ώρα που ο λιμός θέριζε την Αθήνα, ακόμη και τότε, οι μαυραγορίτες θησαύριζαν και οι γερμανοτσολιάδες υπεράσπιζαν την έννομη τάξη των τότε κατακτητών. Ακόμη και όταν ο λαός πεινούσε, οι πρώην ανατολικές έφευγαν για να γίνουν πουτάνες ή πλύστρες (στην καλύτερη περίπτωση) στη δύση. Ακόμη και όταν ο κόσμος γύριζε πάνω κάτω ο άνθρωπος έβρισκε διεξόδους για να ζήσει. Δεν είναι λοιπόν αυτό το θέμα.

Ο μόνος λόγος που τα γράφω όλα αυτά είναι για να ξέρουμε τι μας συμβαίνει και που πάμε, χωρίς την παραπληροφόρηση της εξουσίας. Το αν υπάρχει ή δεν υπάρχει άλλος δρόμος αυτό δεν είναι επιχείρημα για να μην περιγράφουμε ρεαλιστικά το τι συμβαίνει και το που πάμε.

......Σε αυτές λοιπόν τις ταινίες του Θανάση Βέγγου, πίσω από τις βεβιασμένες κωμικές σκηνές, αναδύεται μια βαθύτατη θλίψη λόγω του οικονομικού προβλήματος της χαμένης οικονομικά δεκαετίας του 1970 μετά από την αναπτυξιακή έκρηξη του 1950-1960.

Η κωμωδία του '50-'60 μέχρι το 1978 έχει μετατραπεί σε δράμα.

Ο ενθουσιασμός ή η γκρίνια του υπαλληλάκου του '60 έχουν χαθεί πια, αντί για ενέργεια, προοπτική ή ελπίδα βλέπουμε στασιμότητα και κρυμμένη παντού απογοήτευση, απεργοσπάστες και απεργίες πείνας, διεφθαρμένα κομματικά φέουδα και μεταθέσεις στο Σουφλί. Αυτά είναι τα αποτελέσματα των δύο πετρελαϊκών κρίσεων και των διεθνών διακυμάνσεων του 70. Οικονομικές κρίσεις και αναταραχές πολύ, πολύ υποδεέστερες από αυτές που συμβαίνουν σήμερα διεθνώς, και μπροστά σε αυτές που έρχονται την δεκαετία 2010-2020 με μεγάλη σφοδρότητα.